سنسور قند
زندگی با دیابت مسئولیت‌های زیادی به همراه دارد. یکی از این مسئولیت‌ها اندازه‌گیری قند خون در موقعیت‌های مختلف است که برای کنترل بهتر دیابت و جلوگیری از عوارض آن بسیار ضروری است. اما سوزن زدن مداوم به نوک انگشت برای تست گرفتن با دستگاه تست قند آزاردهنده است و باعث درد و کبودی نوک انگشتانتان می‌شود. به‌خصوص برای کودکان دیابتی که انگشت‌های ظریف دارند. احتمالاً اگر کودک دیابتی دارید، برای گرفتن قند خونشان در طول روز با چالش مواجهید.
از طرف دیگر دستگاه تست قند تنها قند همان لحظه را نشان می‌دهد و دربارۀ این که روند قند خونتان صعودی، نزولی یا ثابت است، هیچ اطلاعاتی نمی‌دهد. این روز‌ها نام دستگاه‌های جدیدی را می‌شنوید به نام سی‌جی‌ام (CGM) که بدون سوزن و خون‌گیری قند را به‌صورت مداوم، در طول روز نشان می‌دهد. در ادامه با این سیستم و عملکرد آن بیشتر آشنا می‌شوید.
سی‌جی‌ام چیست؟
سی‌جی‌ام، نوعی سیستم پایش قند است که با نام سنسور قند خون شناخته شده است و به‌صورت مدوام و بدون نیاز به سوزن، در طول روز قندتان را نشان می‌دهد. با استفاده از این سیستم علاوه بر این که هر لحظه می‌توانید قندتان را ببینید، روند تغییرات آن در طول شبانه‌روز را هم می‌بینید و می‌توانید راحت‌تر برای کنترل قندتان تصمیم بگیرید و اقدام درمانی انجام دهید.
سی‌جی‌ام چطور کار می‌کند؟
این سیستم از دو بخش تشکیل شده است. یک رشتۀ نازک به نام فیلامِنت و یک بخش به نام تِرَنسمیتِر. وقتی سنسور با کمک وسیله‌ای به نام اپلیکاتور روی پوست نصب شد فیلامنت زیر پوست قرار می‌گیرد و اطلاعات قند را از مایع میان‌بافتی دریافت می‌کند. این رشته آنقدر ظریف است که وجود آن زیر پوستتان را اصلا حس نمی‌کنید. ترنسمیتر هم این اطلاعات را تحلیل می‌کند
برای این که اطلاعات دریافتی سنسور را ببینید از دو راه می‌توانید استفاده کنید: یکی نصب اپلیکیشن روی گوشی و دیگری استفاده از دستگاه خوانش‌گر (ریدِر) مخصوص. سنسور اطلاعات قند را به گوشی یا دستگاه خوانش‌گر منتقل می‌کند.
انواع سیستم‌های پایش مداوم قند:
به طور کلی دو نوع سنسور قند وجود دارد:
- سیستم‌هایی که نیاز به اسکن کردن دارند: در این سیستم‌ها برای این که اطلاعات مربوط به قندتان را از سنسور دریافت کنید باید گوشی یا دستگاه خوانش‌گر را به سنسور نزدیک کنید تا آن را اسکن کند.
- سیستم‌هایی که نیاز به اسکن کردن ندارند: در این سیستم‌ها سنسور نصب‌شده روی بدن هر ۱ تا ۵ دقیقه، اطلاعات مربوط به قندنتان را به گوشی موبایل یا دستگاه خوانش‌گر ارسال می‌کند و نیازی به اسکن کردن آن ندارید.
ویژگی‌های استفاده از سنسورهای پایش مداوم قند
زمانی که از دستگاه تست قند خون استفاده می‌کنید، تنها می‌توانید ببینید در همان لحظه که تست را انجام می‌دهید قند خونتان چند است. گویا تنها چند فریم عکس از یک فیلم سینمایی طولانی را می‌توانید ببینید. اما وقتی از سی‌جی‌ام استفاده می‌کنید علاوه بر قند همان لحظه، می‌توانید ببینید سیر قندتان در چند دقیقۀ آینده پایدار خواهد ماند یا اینکه سیر صعودی یا نزولی دارد. درواقع کل فیلم سینمایی را می‌توانید ببینید. همچنین سنسور با تحلیل عددهای قندتان اطلاعات زیر را در اختیارتان قرار می‌دهد که در کنترل دیابت بسیار کمک‌کننده است:
- درصد قند‌های در محدوده: در این بخش می‌توانید ببینید که چند درصد قندهایتان در محدودۀ سبز بوده، چند درصد بالا بوده است و چند درصد افت قند داشته‌اید.
- ای‌وان‌سی: سی‌جی‌ام با استفاده از عدد قندهایی که دریافت می‌کند ای‌وان‌سی شما را تخمین می‌زند. گرچه ممکن است به اندازۀ آزمایش ای‌وان‌سی دقیق نباشد اما با استفاده از سی‌جی‌ام می‌توانید به‌صورت حدودی درصد آن را بدانید.
- تحلیل قند: سنسور قند با توجه به عددهای قندتان نمودار روزانۀ قند، الگوی قند و روند تغییرات قند در بازه‌های زمانی مختلف را رسم می‌کند. با استفاده از این اطلاعات می‌توانید شاهد نوسانات قندتان در طی شبانه‌روز و طی بازه‌های زمانی طولانی‌تر باشید و باتوجه‌به آن‌ها سبک زندگیتان را اصلاح کنید و کنترل بهتری روی قندتان داشته باشید.
- زنگ هشدار: سی‌جی‌ام‌ها امکان تنظیم زنگ هشدار دارند. این امکان کمک می‌کند وقتی قندتان بالا، پایین یا به‌سرعت درحال تغییر است، باخبر شوید و هرچه سریع‌تر برای رفع آن اقدام کنید و قندتان را هرچه بیشتر در محدودۀ هدف نگه دارید.
- به اشتراک گذاشتن اطلاعات قند: بعضی سنسور‌ها این امکان را دارند که از طریق اپلیکیشن مخصوص، اطلاعات قندتان را به نزدیکانتان ارسال کند. این امکان برای پایش کودکان در مدرسه یا افراد مسن بسیار کمک‌کننده است. همچنین با استفاده از اپلیکیشن مخصوص پزشکان، می‌توانید اطلاعات قندتان را با پزشکتان هم به اشتراک بگذارید تا دید جامع‌تری به قندتان داشته باشد و برای کنترل قندتان تصمیم‌های بهتری بگیرد.
سی‌جی‌ام کجا و چطور نصب می‌شود؟
محل نصب سنسور به سن و نوع و برند سنسور قند بستگی دارد. رایج‌ترین محل‌‌هایی که می‌توانید سنسور را نصب کنید، پشت بازو، روی شکم و بالای باسن است. همچنین نصب و جدا کردن دستگاه تست قند بدون سوزن را خودتان می‌توانید انجام دهید. فقط کافیست آموزش ببینید.
جهت شرکت در کلاس با شماره 82433-021 تماس بگیرید
آشنایی با سنسورهای قند و گزارش خوانی آن‌ها
توجه: برنامه آموزشی، مکمل کار پزشک می باشد و هیچ گونه مداخله ای در درمان دارویی و تجویز پزشک انجام نمی گیرد.
برای مشاهده دوره های بیشتر کلیک کنیدچه مدت می‌توان از هر سنسور استفاده کرد؟
مدت زمان استفاده از هر سنسور بستگی به برند و نوع سنسور دارد. به طور کلی بین 7 تا 15 روز می‌توانید از هر سنسور استفاده کنید. اما برخی از مدل‌های آن‌که با یک جراحی سبک زیر پوستتان کاشته می‌شود، بسته به مدل آن، حدود ۶ ماه تا ۱ سال قابل‌استفاده هستند.
چه کسانی می‌توانند از سنسورهای قند استفاده کنند؟
به‌طور کلی اگر مبتلا به دیابت نوع یک هستید یا مبتلا به دیابت نوع دو هستید و روزانه انسولین تزریق می‌کنید، توصیه می‌شود از سنسورهای پایش مداوم قند استفاده کنید. همچنین اگر مبتلا به دیابت بارداری هستید و از انسولین استفاده می‌کنید، با مشورت پزشک خود می‌توانید از سنسور استفاده کنید.
از سوی دیگر درصورتی که یکی از شرایط زیر را دارید، استفاده از دستگاه‌های قند بدون سوزن می‌تواند به کنترل قند خون شما کمک زیادی بکند:
- تجربه افت قند شدید یا مکرر و یا بی علامت
- ابتلا به مشکلات شناختی یا حافظه و یا وجود سایر بیماری‌های زمینه‌ای
اگر به‌صورت طولانی‌مدت نمی‌توانید از سنسور استفاده کنید، اما یکی از شرایط زیر را دارید، استفاده کوتاه‌مدت از سنسور کمک زیادی به کنترل قندتان در این شرایط می‌کند:
- به‌تازگی دیابت شما تشخیص داده شده است.
- هموگلوبین ای‌وان‌سی شما بالاتر از محدوده هدف است.
- پزشک به‌تازگی داروی کاهش هنده قند خونتان را تغییر داده است یا اخیراً مبتلا به بیماری دیگری هم شده‌اید.
- از سوزن و تست قند خون می‌ترسید.
- در حال تلاش برای کاهش وزن و اصلاح سبک زندگیتان هستید.
انتخاب شما چیست؟
سی‌جی‌ام‌ها انواع مختلفی دارند. تا اینجا با ویژگی کلی این تکنولوژی دیابتی آشنا شدید. اگر قصد استفاده از تست قند بدون سوزن را دارید می‌توانید با توجه به نیاز خودتان، مقایسۀ سیستم‌های پایش مداوم قند و مشورت پزشک، سنسور مناسب را انتخاب کنید و با کمک الگوها و نمودارهایی که این سیستم در اختیارتان قرار می‌دهد الگوهای قندتان را اصلاح کنید و به بهترین نتایج در مسیر کنترل دیابت دست یابید.
