گزارش تحقیق قیمت نوار تست قند خون

خودمراقبتی و پایش قند خون روزانه با استفاده از دستگاه کنترل قند خون خانگی، برای همۀ افراد دیابتی خصوصاً دیابتی‌های نوع یک، یکی از پایه‌های کنترل قند خون است و دردسترس‌بودن تجهیزات استاندارد ازجمله نوارهای تست قند برای کنترل نوسانات قند خون و پیشگیری از شرایط خطرناکی مثل کتواسیدوز دیابتی و افت قند شدید از ضروریات زندگی با دیابت نوع یک است.
طبق گزارش‌های دریافت‌شده از تماس‌های مردمی با انجمن دیابت گابریک، با وجود اجرای مصوبۀ فروش نوار تست قند خون با قیمت مصوب در داروخانه‌ها و مراکز منتخب، همچنان دسترسی به نوارهای تست قند خون با اختلال زیاد همراه است و ارائۀ این تجهیزات در فروشگاه‌های تجهیزات پزشکی با افزایش قیمت غیرمنطقی و متفاوت با قیمت مصوب، باعث افزایش قابل‌توجه هزینۀ پرداختی ماهیانه برای خرید نوار تست قند خون شده است. خرید از سایت شرکت یا مراکز منتخب به‌صورت آنلاین هم مشمول هزینۀ ارسال پستی یا پیک است که عملاً قیمت تمام‌شدۀ نوار تست، بیشتر از خرید حضوری خواهد بود.
از همین رو، کمیته مدافعه‌گری انجمن دیابت گابریک به‌منظور پیگیری مؤثرتر این موضوع‌ها اقدام به جمع‌آوری اطلاعات از طریق پرسش‌نامه‌ای کرده‌است که 435 نفر آن را تکمیل کرده‌اند. نتایج حاصل از این تحقیق جهت اطلاع‌رسانی و انعکاس چالش‌های جامعۀ دیابتی در ادامه آورده شده است.

روش‌های جمع‌آوری داده:
تکمیل پرسش‌نامه به کمک کارشناسان گابریک در تماس تلفنی با افراد: 82 پرسش‌نامه
تکمیل پرسش‌نامه با ارسال لینک پرس‌لاین در گروه‌های افراد مبتلا به دیابت به کمک نیروهای داوطلب گابریک: 218 پرسش‌نامه
تکمیل پرسش‌نامه با استوری لینک پرس‌لاین در اینستاگرام گابریک: 135 پرسش‌نامه
مجموع پاسخ‌های دریافت‌شده 435 پرسش‌نامه بود که 4 پرسش‌نامه به‌دلیل ناقص‌بودن پاسخ‌ها حذف شد. پراکندگی محل زندگی افراد پرکنندۀ این پرسش‌نامه از 27 استان ایران بوده است که 105 نفر ساکن مناطق مختلف استان تهران و 326 نفر از شهرها و روستاهای سایر استان‌های کشور بوده‌اند. ازنظر وضعیت ابتلا به دیابت، پاسخ‌دهندگان عموماً والدین کودکان مبتلا به دیابت و افراد بزرگسال مبتلا به دیابت بوده‌اند.

بیشترین افرادی که به پرسش‌نامه پاسخ داده‌اند، والدین کودکان 5 تا 11 سال (35 درصد) و افراد بالای 20 سال (37 درصد) بوده‌اند. سایر شرکت‌کنندگان در تحقیق، والدین  کودکان دیابتی زیر 5 سال و افراد دیابتی 12 تا 19 سال بوده‌اند.
بیشترین سابقۀ ابتلا به دیابت در افرادی که پاسخ داده اند، بین یک تا ده سال (61 درصد) بوده است و 88 درصد، افراد و والدین کودکان مبتلا به دیابت نوع 1 بوده‌اند.
طبق آمار به‌دست‌آمده، حدود نیمی ‌از تکمیل‌کنندگان این پرسش‌نامه به‌دلیل مشکلات تأمین نوار تست قند خون، بیش از یک دستگاه تست قند خون دارند و تقریباً 63 درصد افراد، 4 تا 7 بار در یک روز تست قند خون را انجام می‌دهند. تعداد کمتری از شرکت‌کنندگان (25 درصد) بین یک تا سه بار در یک روز تست خون انجام می‌دهند. سایر شرکت‌کنندگان اعلام کرده‌اند که به مقدار بسیار کمتر (چند بار در هفته یا در ماه) تست قند می‌گیرند که اغلب، مبتلا به دیابت نوع دو هستند.
با توجه به اینکه افراد مبتلا به دیابت نوع یک نیاز به انجام تست کافی در طول روز دارند، نیاز به تهیۀ به‌اندازه و بدون وقفۀ نوار تست قند خون دارند که طبق گزارش به‌دست‌آمده، اغلب افراد طی یک ماه گذشته اقدام به خرید نوار تست کرده‌اند و خرید نوار تست قند خون از مراکز مختلفی انجام شده است که براساس پاسخ‌های به‌دست‌آمده، خرید به‌صورت حضوری به‌دلیل نداشتن هزینۀ پست یا پیک، بیشتر بوده است(63 درصد).
قیمت‌های پرداخت‌شده برای خرید یک بسته نوار تست 50 عددی متفاوت و در بسیاری موارد مغایر با قیمت مصوب تعیین‌شدۀ ادارۀ کل تجهیزات و ملزومات پزشکی بوده است و 48 درصد افراد نوار تست قند خون را چند برابر بیشتر از قیمت مصوب خریده‌اند و هزینۀ ماهانۀ خرید نوار تست قند خون معمولاً بین 300 هزارتومان تا بیش از 1 میلیون تومان در ماه بوده است (60 درصد).
چالش‌های موجود در دسترسی هم از مشکلات عمدۀ بسیاری از پاسخ‌دهندگان به پرسش‌نامه بوده است که فقط 26 درصد افراد به‌راحتی نوار تست قند خود را پیدا کرده‌اند. 54 درصد شرکت‌کنندگان گفته‌اند که برای پیدا کردن نوار تست به مراکز متعدد مراجعه می‌کنند و دسترسی سختی دارند. 20 درصد پاسخ‌دهندگان اعلام کرده‌اند که برای تهیه نوار تست قند مجبور به مراجعه به شهرهای مجاور هستند.
نتایج به‌دست‌آمده از این تحقیق نشان می‌دهد علی‌رغم تلاش‌های ادارۀ کل تجهیزات و ملزومات پزشکی در تأمین نوارهای تست قند خون با قیمت مصوب، تخلف فروشندگان و ارائه نکردن نوارهای تست قند و قیمت‌های بالاتر ادامه دارد که در آخرین جلسۀ حضوری برگزارشده با ریاست ادارۀ نظارت بر تأمین و نگهداشت تجهیزات و ملزومات پزشکی، گزارش تفصیلی این تحقیق به ایشان تحویل داده شده است که با نظارت بیشتر بر اجرای مصوبات اخیر آن سازمان، دسترسی به نوار تست قند خون با قیمت مصوب و مقرون‌به‌صرفه افزایش یابد.