افراد دیابتی با اندازه گیری قند خون می توانند برای کارهای مهم روزانه مثل مصرف غذا، تنظیم انسولین، انجام فعالیت بدنی و ورزش تصمیم گیری های صحیحی داشته باشند که در نهایت منجر به کنترل بهتر قند خون می شود. هر گونه خطا یا اشتباه در اندازه گیری قند خون می تواند برروی تصمیم گیری های فرد مبتلا به دیایت و یا کادر درمان تاثیر گذارد و حتی می تواند تهدید کننده سلامت و زندگی فرد شود. خطاهای که می‌توانند منجر به نتیجه اشتباه در تست قند خون شوند به دو دسته تقسیم می شوند:

• خطاهای مربوط به دستگاه
  برای کاهش خطاهای مربوط به دستگاه لازم است یک دستگاه استاندارد و معتبر تست قند (گلوکومتر) تهیه شود.
• خطاهای کاربری
• این خطاها با نحوه استفاده از دستگاه و نوار تست قند مرتبط است. برای کاهش این خطاها لازم است با مراحل اندازه گیری صحیح قند خون، روش نگهداری صحیح نوار تست قند خون و استفاده از آن آشنا شد.

نکات مهم در نگهداری صحیح نوار تست قند خون و استفاده از آن

• از نوار تست قند مربوط به دستگاه استفاده کنید.

نوار تست قند یکی از اجزا مهم دستگاه گلوکومتر است که قند خون را با استفاده از انواع خاصی از آنزیم ها اندازه گیری می کند. در واقع میزان مشخصی از آنزیم برروی نوار تست قند قرار گرفته است که با واکنش با قند خون، میزان قند را مشخص میکند. نوع این آنزیم ها بسته به روش اندازه گیری قند خون توسط دستگاه (فتومتری یا الکتروشیمیایی) متفاوت است به همین دلیل برای استفاده از هر دستگاه تست قند خون نیاز است که از نوار همان دستگاه استفاده شود. نوع آنزیم استفاده شده برروی نوار می تواند برروی کاهش خطا تست قند و نتیجه صحیح موثر باشد.

• از خرید نوار تست قند، تاریخ گذشته و یا دست دوم خودداری کنید.

همیشه از نوارهای دارای تأییدیه وزارت بهداشت (هولوگرام دار) استفاده کنید.

هنگام خرید نوار قند خون به تاریخ مصرف آنها توجه کنید. استفاده از نوار تست قند تاریخ گذشته، میتواند باعث ایجاد خطا شود و کنترل قند خون را با مشکل مواجه کند.

همچنین به توصیه سازمان غذا و داروی آمریکا از خرید نوارهای تست قندی که قبلا متعلق به شخص دیگری بوده اند پرهیز کنید. چرا که از سالم بودن یا شرایط نگهداری آنها در گذشته آگاهی ندارید.

بسته بندی نوار تست قند موقع خرید باید دست نخورده باشد. بنابراین از تهیه بسته نواری که از پیش باز شده یا بسته بندی مخدوش دارد، اجتناب کنید.

• نگهداری مناسب بسته های نوار تست قند خون

آنزیم های موجود بروری نوارهای تست قندخون از جنس پروتئین هستند و به تغییرات دمایی حساسند و اگر در معرض گرما یا سرمای شدید قرار گیرند، ساختار آنها تغییر میکند و غیر فعال میشوند. برای حفظ عملکرد آنها لازم است نوار تست قند خون را در دمای محیط (4 تا 30 درجه سانتی گراد) نگهداری و از قرار دادن آن درون یخچال و یا دماهای بالاتر خودداری کنید. همچنین از قرار دادن بسته های نوار تست قند در خودرو برای مدت طولانی اجتناب شود.

قرار گرفتن نوارهای تست قند در معرض رطوبت بالا هم میتواند آنزیم های به کار رفته در نوار قند خون را غیرفعال کند. بنابراین رطوبت محیط برای نگهداری نوار قند خون باید کمتر از 70درصد باشد. در صورتی که بسته نوار تست قند در معرض باران، برف، نور، رطوبت زیاد قرار گیرد، آسیب دیده و نتایج گزارش شده توسط نوار قند خون، دقیق نخواهد بود.

با مطالعه بروشور نوار تست قند از روش نگهداری صحیح آن مطلع شوید

• کد گذاری غلط دستگاه

در صورتی که از دستگاه های تست قند قدیمی تر استفاده میکنید که نیاز به کدگذاری دارند، باید برای هر بسته نوار تست قند خون، کد جداگانه ای را در دستگاه تست قند وارد کنید؛ که این کد روی بسته نوار تست درج میشود. در صورتی که کدگذاری انجام نگیرد و یا کد اشتباه برای یک بسته به دستگاه داده شود، دستگاه تست قند در اندازه گیری قند خون دچار خطا میشود و درنتیجه عدد قند خون گزارش شده معتبر نخواهد بود.

به منظور انجام تست قند های دقیق تر، توصیه می‌شود از دستگاه های که نیاز به کد گذاری توسط کاربر ندارند مانند دستگاه های بدون کدگذاری ( no coding) و یا دستگاه های با کدگذاری اتوماتیک (autocoding).استفاده کنید.

• به مدت نگهداری نوار تست قند پس از باز کردن بسته توجه کنید.

بسیاری از نوارهای تست قند خون پس از باز کردن بسته، 3تا 6 ماه قابل استفاده هستند و پس از آن کارآیی مناسب نخواهند داشت. برای نوارهای تست قند مختلف، این زمان متفاوت خواهد بود؛ بنابراین برای آگاهی از مدت زمان دقیق استفاده از یک بسته پس از باز شدن، میتوانید راهنمای دستگاه و مطالب بسته نوار تست قند را مطالعه کنید.

• نوار تست قند یکبار مصرف است.

از استفاده مجدد از نوار تست خودداری کنید، بعد از مصرف نوار تست آن را دور بیندازید و دوباره در جعبه نوار تست قرار ندهید.

• در زمان استفاده از نوار تست قند به این نکات توجه کنید:
  • با دست آلوده یا خیس نوار تست را لمس نکنید. قبل از برداشتن نوار از بسته، دست های خود را خوب بشویید و خشک کنید.
  • از کناره های نوار تست قند برای برداشتن آن استفاده کنید و سعی کنید دست شما به بخشی که محل قرارگیری خون است برخورد نکند.
  • نوار قند خون را بلافاصله قبل از انجام تست قند از بسته خارج کنید تا برای مدت طولانی در مجاورت هوا و رطوبت قرار نگیرد.
  • درب بسته نوار تست قند را سریع ببندید و آن را طولانی مدت باز نگذارید.
  • از بازی کردن با نوار تست یا خم و راست کردن آن خودداری کنید، این کارها سبب آسیب‌های مکانیکی به نوار تست و احتمال خطا در اندازه گیری می شود.