موانع دسترسی به آموزش و حمایت خود مدیریتی دیابت (DSMES)
با توجه به مزایای DSMES و مقرونبهصرفه بودن آن اما موانع متعددی برای بهرهوری و استفاده از آن برای افراد مبتلابه دیابت وجود دارد. این موانع عمدتاً شامل موانع مرتبط با سیستم درمان و یا موانع مرتبط با خود بیمار دیابتی است که شناسایی این موانع میتواند به برطرف شدن آنها کمک کند.

موانع مرتبط با سیستم درمان شامل:
- عدم ارجاع توسط کار درمان به دلیل عدم اطلاع از وجود یا مزایای DSMES
- کمبود افرادی که بتوانند DSMES را ارائه دهند
- مهیا نبودن شرایط برای دسترسی به DSMES
- عدم هماهنگی بین تیم درمان و ارائهدهندگان DSMES
موانع مرتبط با بیمار شامل:
- عدم اطلاع یا دانش از مزایا DSMES
- عدم دسترسی آسان به DSMES به خاطر کمبود هزینه و زمان، وضعیت درمانی نامناسب، سختی دررفت و آمد و …
- عوامل فرهنگی مانند مخفی کردن دیابت به دلیل اینکه یک استیگماست و یا خجالت از آن
- فقدان حمایتهای خانواده
- باور اینکه آموزشهای استاندارد نیازهای آنها را نمیتواند برطرف کند و مناسب آنها نیست.
- برآورده نکردن نیازهای فرهنگی، زبان یا قومیت افراد شرکتکننده
- توصیههای مکرر برای مدیریت قند خون
- دیسترس و احساسات ناشی از بار سنگین مدیریت دیابت
از طرفی وجود یک سری از مشکلات مانند افسردگی، اضطراب، اختلال غذا خوردن یا اختلالات شناختی که در افراد دیابتی شایعتر است میتواند اثر سوء بر روی خود مدیریتی داشته باشد و به شکل غیرمستقیم بهعنوان موانع بهرهوری از آموزش و خود مدیریتی دیابت محسوب شوند.
دیسترس مرتبط با دیابت، اختلال بیش فعالی و کمتوجهی (ADHD)، افسردگی، اعتیاد و هر اختلالی در یادگیری، حافظه، توجه، انعطافپذیری رفتاری یا کارهای اجرایی میتواند سبب اختلالات شناختی شود. این اختلالات میتوانند بر روی انتقال دانش و مهارت و قابلیت استفاده از آنها تأثیرگذار باشند و درنتیجه بر روی رفتارهای خود مراقبتی و نتایج کنترل قند خون اثرگذار هستند.
بهعنوان راهکارهای برای رفع موانع دستیابی به DSMES، میتوان به ارزیابی این موارد توسط کادر درمان و در صورت لزوم ارجاع به روانشناس اشاره کرد. ارزیابی مداوم و حمایت از اجزا ضروری هستند که کمک میکنند تغییر رفتار پایدار باقی بماند و تغییر کلمه آموزش خود مدیریتی را به آموزش و حمایت خود مدیریتی تقویت میکنند.
از طرفی استفاده از فناوریهای مختلف برای ارائه خدمات مانند برنامههای تحت وب، آموزشهای از راه دور، اپلیکیشن ها و برنامههای که از راه دور قابل مدیریت هستند، میتوانند سبب افزایش دسترسی فرد و استفاده مداوم از خدمات آموزشی و حمایتی شوند.
اقدامات خلاقانه و بیمار محور که با توجه به تفاوت سطح سواد مخصوصاً سواد ریاضی، زبان، فرهنگ، چالشهای فیزیکی، چالشهای ساختاری و خواستههای سلامت جامعه و چالشهای مالی طراحیشدهاند و منجر به برطرف شدن نیازهای افراد میشوند نیز میتواند به دسترسی بیشتر این آموزشها و حمایتها منجر شود.
یکی از رسالت های انجمن دیابت گابریک رفع موانع دسترسی به آموزش و حمایت دیابت است که با اطلاع رسانی و آموزش دیابت سعی در انجام این مهم دارد.